Ανάλυση: Οι εντάσεις που δημιουργεί η Τουρκία στην Ελλάδα είναι μέρος της προβληματικής σχέσης της Άγκυρας με τη Δύση

“Αναμένονται αναταραχές για την Τουρκία και τη Δύση». Με τον ως άνω τίτλο, ο Luigi Scaggierri γράφει μια πολύ εκτενή ανάλυση στο Centre for European Policy για τις σχέσεις της Τουρκίας με τη Δύση, τη στάση της Τουρκίας απέναντι στη ρωσική εισβολή, τις αντιρρήσεις Ερντογάν για την ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ.

Αναφορές γίνονται και στις σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία.

Σημειώνονται, μεταξύ άλλων τα εξής:

Εάν δεν βρεθεί σύντομα συμβιβασμός, η ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ θα καθυστερήσει και οι σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και των συμμάχων της θα δυσκολέψουν… και η Τουρκία θα απομονωθεί περισσότερο στο ΝΑΤΟ. Οι εκκλήσεις για αναστολή του καθεστώτος της Τουρκίας ως υποψήφιας για ένταξη στην ΕΕ είναι πιθανό να γίνουν πιο ηχηρές σε ορισμένες κυβερνήσεις της ΕΕ και του ΝΑΤΟ….

Αυτές οι εξελίξεις θα ενίσχυαν το αντιδυτικό αίσθημα στην Τουρκία και πολλοί Τούρκοι θα κατηγορούσαν τη Δύση για δύο μέτρα και σταθμά, δείχνοντας πώς η Ελλάδα μπλόκαρε την αίτηση της πΓΔΜ για ένταξη στο ΝΑΤΟ έως ότου η χώρα αλλάξει το όνομά της σε Βόρεια Μακεδονία. (…)

Ακόμα κι αν τελικά βρεθεί συμβιβασμός, οι σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και των συμμάχων της θα παραμείνουν ψυχραμένες. Οι περισσότεροι Τούρκοι πιστεύουν ότι η Δύση δεν παίρνει αρκετά σοβαρά τις ανησυχίες τους για την ασφάλεια σχετικά με το PKK.

Εν τω μεταξύ, η εσωτερική και εξωτερική πολιτική της Τουρκίας θα συνεχίσει να περιπλέκει τις σχέσεις με πολλές ευρωπαϊκές χώρες και τις ΗΠΑ. Η ΕΕ και οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να διαμαρτύρονται για την επιδείνωση του κράτους δικαίου στην Τουρκία, εξοργίζοντας την Άγκυρα. Και θα υπάρξουν επίσης εντάσεις στην εξωτερική πολιτική, δεδομένου ότι ο Ερντογάν μπορεί να μπει στον πειρασμό να λάβει μια ολοένα και πιο διεκδικητική στάση καθώς πλησιάζουν οι επόμενες εκλογές, να εδραιώσει τη βάση του και να προσπαθήσει να διχάσει την αντιπολίτευση.

Είναι εύκολο να φανταστεί κανείς νέες εντάσεις στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο. Η Άγκυρα έχει σταματήσει τις θαλάσσιες έρευνές  προς το παρόν, αλλά δεν έχει εγκαταλείψει τις αξιώσεις της και θα μπορούσε να συνεχίσει τις έρευνες ανά πάσα στιγμή. Οι διαφωνίες για τον εναέριο χώρο με την Ελλάδα παραμένουν ένα ζήτημα και έχει φουντώσει τους τελευταίους μήνες…

Οι προσπάθειες της Τουρκίας να προωθήσει μια λύση δύο κρατών στην Κύπρο, με ένα ξεχωριστό κράτος για τους Τουρκοκύπριους, θα συνεχίσουν επίσης να είναι αμφιλεγόμενες: Οι Ευρωπαίοι και οι ΗΠΑ βλέπουν αυτή την πολιτική ως υπονόμευση της εγκεκριμένης από τον ΟΗΕ έννοια της «διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας».

Επιπλέον, οι στρατιωτικές επιχειρήσεις της Τουρκίας στο Ιράκ, τη Λιβύη και τη Συρία θα συνεχίσουν να προκαλούν τριβές με πολλές χώρες της ΕΕ και συχνά με τις ΗΠΑ. Τέλος, η σχέση της Τουρκίας με τη Ρωσία είναι πιθανό να προκαλέσει αυξανόμενη ένταση. Όσο περισσότερο σφίγγει το δυτικό καθεστώς κυρώσεων στη Ρωσία, τόσο περισσότερη προσοχή είναι πιθανό να στραφεί στους οικονομικούς και πολιτικούς δεσμούς της Τουρκίας με τη Μόσχα.

Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να ασκήσουν σημαντική πίεση στην Άγκυρα να ευθυγραμμιστεί με τις δυτικές κυρώσεις ή να επιβάλουν δευτερεύουσες κυρώσεις, κάτι που θα προστίθετο στις οικονομικές δυσκολίες της Τουρκίας.

Καθώς πλησιάζουν οι επόμενες τουρκικές εκλογές, το ερώτημα που αντιμετωπίζουν οι δυτικοί φορείς χάραξης πολιτικής είναι εάν οι εντάσεις με την Τουρκία έχουν τις ρίζες τους στις ιδιαιτερότητες της κυβέρνησης του Ερντογάν ή είναι πιο βαθιά ριζωμένες. Εάν η συμμαχία της αντιπολίτευσης κερδίσει τις επόμενες εκλογές και ενισχύσει τα δικαιώματα και τις ελευθερίες, όπως ισχυρίζεται ότι θέλει να κάνει, θα υπάρξουν λιγότερες εντάσεις… Αυτό θα μπορούσε να δώσει θετική ώθηση στις σχέσεις με τους δυτικούς συμμάχους της…

Η στάση της Τουρκίας σε ζητήματα όπως η Κύπρος ή οι διαφορές με την Ελλάδα είναι απίθανο να αλλάξει ιδιαίτερα. Και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η δυσπιστία προς τη Δύση είναι ευρέως διαδεδομένη στην Τουρκία.

Μια έρευνα για το German Marshall Fund διαπίστωσε ότι το 58% των Τούρκων θεωρούν τις ΗΠΑ ως «τη μεγαλύτερη απειλή για τα εθνικά συμφέροντα της Τουρκίας». Η γνώμη για την Ευρώπη είναι εξίσου αρνητική, με το 70% των Τούρκων να πιστεύουν ότι «η Ευρώπη έχει βοηθήσει στην ενίσχυση αποσχιστικών οργανώσεων όπως το PKK».

Δεν θα είναι εύκολο για τους δυτικούς ηγέτες να αλλάξουν αυτές τις αντιλήψεις. Αλλά όσο η κοινή γνώμη παραμένει μη φιλική προς τη Δύση, η πολιτική συνοχή του ΝΑΤΟ θα βρίσκεται σε κίνδυνο.

Από Luigi Scaggierri – Centre for European Policy

Πηγή: hellasjournal.com – Ανάλυση: Οι εντάσεις που δημιουργεί η Τουρκία στην Ελλάδα είναι μέρος της προβληματικής σχέσης της Άγκυρας με τη Δύση